"Een kwestie van vraag en aanbod"
Enkele impressies van de recente Teamworkdag over de aansluiting tussen vertaalonderwijs en vertaalpraktijk
Een aantal deelnemers aan het op 8 november in Utrecht gehouden congres "Een kwestie van vraag en aanbod" doet verslag van de dag.
Voor mij als beginnend vertaler (IT-NL & EN-NL) en bijna afgestudeerde (ITV Italiaans) was dit een zeer informatieve en interessante bijeenkomst. Het was zeer nuttig om van zo’n breed scala aan mensen uit de vertaalwereld te horen wat er in hun wereldje omgaat. Blijkbaar is er onderling tussen opleidingen, vertalers en werkgevers toch nog veel onduidelijk. Frappant vond ik het vooral dat niet iedereen op de hoogte blijkt te zijn van het bestaan van de verschillende opleidingen en dat werkgevers moeite hebben om geschikt personeel te vinden. Overigens lijken de opleidingen wel beter op weg om een aansluiting te maken op de praktijk. Laat ik niet vergeten dat ik het ook vooral heel leuk vind om mensen ‘live’ te ontmoeten, toch heel wat anders dan altijd maar achter de computer. Als heel klein minpuntje had ik slechts dat er bijna alleen over technisch vertalen werd gesproken en niet over literair vertalen. Hier ligt volgens mij een nog grotere uitdaging. Maar al met al dus een heel nuttige dag!
Anneke Panella-Drijver
Student ITV
* * *
Het was een zeer leerzame en boeiende dag met interessante discussies waarbij duidelijk naar voren kwam dat vertaalbureaus er nog van uitgaan dat studenten van vertaalopleidingen te weinig praktijkervaring opdoen. De vertegenwoordigers van de opleidingen konden toelichten dat er tegenwoordig juist veel aandacht aan praktische vaardigheden wordt besteed, zoals omgang met vertaaltools en stage.
De stage bleek tijdens deze bijeenkomst voor alle aanwezige partijen een belangrijke schakel te zijn tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Een beginnende vertaler zal beter voorbereid zijn op de praktijk, zich beter bewust zijn van vertaalstrategieën, kennis hebben opgedaan over het oplossen van vertaalproblemen en zelfbewuster en professioneler zijn. Naast praktijkervaring zijn talent en specialismen belangrijk.
Ook belangrijk was het prijsaspect. Keynote-spreker Jaap Wilkens adviseerde freelancers niet voor een te lage prijs te werken en uren bij te houden. Verder adviseerde hij niet te blijven vasthouden aan woordprijzen maar over te gaan op uurprijs. Veel opdrachtgevers willen dat je gebruikmaakt van een bepaalde vertaaltool en dat heeft ook zijn weerslag op het prijstarief.
Leuk was om te horen dat het vak vertaler een vak met toekomst is. Als vertaler kun je overal beginnen, maar het is wel nuttig als meer dan een taal beheerst. Dat verhoogt de kans op de arbeidsmarkt.
Brancheverenigingen die voor de vertalers noodzakelijk zijn om hun belangen te behartigen werken niet echt samen, terwijl ze wel hetzelfde doel voor ogen hebben: de vertaler tot steun zijn. Er wordt te veel naar het geld gekeken in plaats van kwaliteit. De brancheverenigingen en het onderwijs zouden ook meer moeten samenwerken om het vak te promoten, omdat de beeldvorming rond vertalingen beter moet, aangezien de markt er anders over denkt. Een erg leuk voorbeeld hierover werd gegeven door Michel Cotte (hoofd Bureau Frans, Directie Vertalingen, Ministerie van Buitenlandse Zaken). De vergelijking die hij maakte: als je tegels en tegellijm hebt, betekent dat nog niet dat je een badkamer kunt maken.
Het enthousiasme over deze dag bleek toen een van de sprekers uit een forum opmerkte dat dit de eerste keer was dat het "publiek” meer aan het woord was dan de forumleden en dat had hij nog nooit meegemaakt. Beter geslaagd kon het niet.
We kijken samen uit naar de volgende Teamwork-bijeenkomst.
Maya van ’t Veer & Sonja Lodewijkx
Studenten ITV & Vertol
* * *
Woensdag 8 november was ik, als vierdejaarsstudent van de Vertaalacademie, aanwezig op de vertaalonderwijsdag georganiseerd door Teamwork. Het thema van deze dag, de aansluiting van de opleidingen op de arbeidsmarkt, paste erg goed bij mijn situatie. Wat kan een student zich nog meer wensen dan een dag samen met de verschillende partijen (vertaalbureaus, opleidingen en (oud-)studenten) rond de tafel te zitten? Samen hebben we gesproken over wat opleidingen bieden en eventuele verbeteringen hieraan, wat vertaalbureaus zelf verwachten en hoe ze pas beginnende vertalers kunnen helpen en wat je als (beginnend) vertaler zelf kunt doen om aan werk te komen. Voor mij dus een ideale dag, waarop alle partijen aan bod kwamen om hun visie en ervaringen te delen.
Deze dag heeft mij meer vertrouwen gegeven voor het betreden van de Nederlandse arbeidsmarkt (hoewel ik me als freelance vertaler in Engeland wil vestigen). Door naar ervaringen van anderen te luisteren, heb ik een duidelijker en genuanceerder beeld gekregen van de markt. Het is ongetwijfeld niet altijd gemakkelijk je op de arbeidsmarkt te vestigen, maar als je er met de relevante kwaliteiten en tactieken voor gaat, moet het lukken. Er is vraag naar vertalers, dus voor hen die weten wat ze willen en op hun doel afgaan, moet het zeker mogelijk zijn!
Ingeborg van Hofwegen
Student Vertaalacademie
* * *
De uitgebreide “meet-en-greet” tussen vertaalpraktijk en vertaalonderwijs was een leerzame ervaring. Alle partijen hebben duidelijk hun meningen naar voren gebracht zonder daarbij te blijven steken in negativisme en afschuiving van verantwoordelijkheden. Het is voor mij, als lesgever, fijn om te weten dat het aanbod verbeterd is door de verbetering van de vertaalopleidingen. Ook is het goed om eens met je neus op de feiten te worden gedrukt en te horen welke verbetertrajecten we als vertaalopleidingen moeten starten. Ik denk dat deze dag zeer goed heeft bijgedragen aan een constructieve en duurzame dialoog tussen het vertaalonderwijs en de vertaalpraktijk. Laat dit geslaagde initiatief van Tony en Marcel een vervolg krijgen!
Iris Schrijver
Assistent Spaans, HIVT (Hogeschool Antwerpen)
* * *
Het eerste deel van de ochtendsessie vond ik zeer boeiend. De leden van het panel vertelden op een informatieve en onderhoudende manier hoe bij hen de dagelijkse vertaalpraktijk eruit zag. Interessant om te horen hoe de grote vertaalbureaus hun (junior) vertalers opleiden en hoe verschillend men te werk gaat (bijv. wel of niet werken volgens het ‘native speaker-principe’).
Het tweede deel van de ochtendsessie sprak mij persoonlijk minder aan: als afgestudeerde aan de Vertalersacademie herkende ik de manier van lesgeven. Ook de informatie van de opleidingen klonk mij redelijk bekend in de oren. Deze sessie was eerder bedoeld voor vertaalbureaus die op zoek zijn naar (pas) afgestudeerden en op deze manier inzicht krijgen in de verschillende werkmethoden van de opleidingen.
Na de lunch kwam in eerste instantie een aantal afgestudeerden aan het woord om over hun vertaalervaringen te praten. Daarbij kwam met name de discrepantie tussen de theorie en de praktijk ter sprake: wat aan een opleiding al snel als goed wordt bevonden, wil de praktijk nog wel eens anders zien. Voor vele (pas) afgestudeerden confronterend, maar voor mij zeer herkenbaar.
Vervolgens besprak een panel de mogelijkheden die de vraag- en aanbodkant elkaar te bieden hadden. Mede door de actieve deelname van de toehoorders in de zaal leverde dit een alleraardigste discussie op.
Tot slot werd er nog plenair gediscussieerd over de aanbevelingen en adviezen die de deelnemers aan de vertalersdag hadden opgesteld. Met name de afstemming van theorie op de praktijk werd als onvoldoende ervaren, vaak omdat de stagemogelijkheden tekort schieten. Meer en betere stageplaatsen alsmede een betere begeleiding was het advies.
Al met al was het een leerzame en boeiende vertalersdag.
Maurice Custers
Freelance vertaler, oud-student Vertaalacademie
* * *
Als derdejaarsstudent vertaler Engels (ITV) vind ik het soms moeilijk om een voorstelling te maken van mijn toekomstige vak. Toen ik las over een “vertaalonderwijsdag” waar vertaalonderwijs en vertaalpraktijk elkaar zouden ontmoeten, heb ik me meteen ingeschreven en daarmee behoorde ik, zo bleek later, tot de “happy few”.
Deze dag heeft, wat mij betreft, zeker bijgedragen aan een beter beeld! De presentaties en discussiepanels waren afwisselend en onderhoudend. Ik vond het boeiend om te horen van zowel vertaalbureaus, als van diverse scholen en oud-studenten. Het was een nuttige, inspirerende en zeker ook vermakelijke dag (met dank aan de organisatoren).
Monique de Groot
Student ITV
* * *
Net als voor alle vertaalbureaus geldt ook voor ons dat goede medewerkers – intern zowel als extern – essentieel zijn. Wij zijn dus voor een flink deel afhankelijk van het vertaalonderwijs. Daarom was het voor mij vanzelfsprekend dat ik me voor dit congres zou inschrijven. Geweldig dat deze dag zoveel deelnemers heeft getrokken en dat daar ook zoveel studenten bij waren.
Wat ik vooral meeneem van deze dag: laat de praktijk (nog) meer bijdragen aan de opleidingen door bijv. gastcolleges en snuffelstages, en zorg ervoor dat studenten in de eindfase van hun studie een vertaalstage doen van zeker drie maanden. Dat vraagt de inzet van zowel de opleidingen als de praktijk. En het mooie is dat onderwijs en praktijk op deze – ook nog heel gezellige – dag contacten met elkaar hebben kunnen leggen om de ideeën ook daadwerkelijk te realiseren!
Sonja Brouwer
Directeur/eigenaar S. Brouwer Vertalingen
* * *
Mijn eerste reactie na afloop van deze dag was: 'Waarom heeft zo'n dag niet eerder plaatsgevonden?' Het ligt eigenlijk voor de hand om docenten en studenten van vertaalopleidingen onder een dak te brengen met eigenaren van vertaalbureaus.
Een ding werd heel duidelijk: een vertaalopleiding levert een goede startkwalificatie op, maar om een goede vertaler te worden heeft men jaren praktijkervaring nodig, en natuurlijk terugkoppeling en begeleiding van ervaren medevertalers.
Deze dag is, wat mij betreft, voor herhaling vatbaar.
Vivien Cook
Vertaler en docent Hogeschool West-Nederland
datum publicatie: 29 november 2006
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
Geef hier uw reactie!
Als u eerst inlogt, hoeft u niet telkens uw naam, e-mailadres en de captcha (spampreventietest) in te vullen.